उपयोगिता (Uses)

यो पुस्तक अमेरिका आइसकेका वा अमेरिकामा चाँडै बसोबास गर्न थाल्ने नेपाली पढ्ने तर अंग्रेजी कमै पढ्ने नेपाली–भाषी भूटानी शरणार्थीहरूका लागि तयार पारिएको हो ।

हामीले नेपालीसँगै अंग्रेजी अंश समावेश गर्नुका दुई कारण छन् । पहिलो कारण शरणार्थी पुनर्स्थापना गरिरहेका संस्थाहरूलगायत धेरै सामुदायिक संस्थाहरू आफूले नै नबुझ्ने भाषामा लेखिएको सामग्री बाँड्न तत्पर हुँदैनन् । दोस्रो कारण चाहिँ अंग्रेजी भाषा सिक्दै गरेकाहरूले यस किताबलाई शैक्षिक सामग्रीका रूपमा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ ।

यस पुस्तकमा राख्ने विषयहरू छनौट गर्दा हामीले तीन प्रमुख प्राथमिकताहरूलाई केन्द्रबिन्दुमा राखेका थियौं । पहिलो यसका सामग्रीको आयु कम्तीमा एक वर्षको हुनुपर्छ । किताब छापिएपछि नै यसका सामग्रीहरू बदलिहाल्नुपर्ने खालका भए भने किताब उपयोगी हुँदैन । दोस्रो प्राथमिकता यसमा समावेश सामग्री संयुक्त राज्य अमेरिका, भूटान वा नेपालको राजनीतिसँग सम्बन्धित हुँदैनन् । तेस्रो चाहिँ यसका सामग्री कुनै एक सिंगो राज्य, शहर वा क्षेत्रका लागि मात्र नभएर पुरै संयुक्त राज्य अमेरिकाभर लागु हुने खालका हुन् । यही तेस्रो प्राथमिकताका कारण कुनै सरकारी सहायताका बारेमा लेख्दा कठिनाइ भयो किनभने यस्ता सहायताबारे राज्यपिच्छे नियमहरू फरक हुन्छन् ।

हामीले जानीबुझी यो पुस्तक सबैले हेर्न, पढ्न, सार्न वा छाप्न मिल्ने गरी इन्टरनेटको साझा डोमेनमा राखेका छौं । त्यसैले यो पुस्तकको प्रतिलिपि–अधिकार कसैमा निहित छैन । यसको अर्थ यस पुस्तकको कुनै अंश सार्न सकिन्छ । यदि कुनै पुनर्वास संस्था, कुनै आवास संस्था, स्कूल डिस्ट्रिक्ट वा अन्य स्थानीय भूटानी सामुदायिक संस्थाले यसलाई सार्न, आफूले चाहेअनुसारको बनाउन वा केही अंश थप्न चाहनुभयो भने उहाँहरू स्वतन्त्र हुनुहुन्छ । वास्तवमा आफू बसेको शहर वा नगरमा कसैलाई कुनै खास एक विषयमा केही जानकारी चाहिएमा त्यही अंश काम लाग्न सक्छ । हामी त्यसो गर्न हौसला दिन्छौं ।

यो किताब भर्खर अमेरिका आएका नेपाली–भाषीलाई प्रशिक्षण दिने कार्यक्रममा सन्दर्भ–सामग्रीका रूपमा निकै उपयोगी हुन्छ । हामी ती प्रत्येक नेपाली–भाषी नवआगन्तुक परिवारलाई एक प्रति पुस्तक वितरण गर्न सल्लाह दिन्छौं ।

भूटानी शरणार्थी परिवारहरूका हजुरबुबा–हजुरआमाको पुस्ता निरक्षर छ । उहाँहरूका लागि यो पुस्तकले नयाँ देश र नयाँ संस्कृतिबारे बुझ्ने घेरा त तोड्दैन । हामी यही पुस्तकका केही अंशहरूका श्रवण–सामग्री (सुन्ने-सामग्री) बनाएर इन्टरनेटमा राख्न सकिन्छ कि भन्नेमा छौं । जसले श्रवण–सामग्री बनाउँछ, उहाँहरूको हामी सराहना गर्छौं ।

यो किताबका करिब ९० प्रतिशत सामग्री अरू भाषामा अनुवाद ग¥यो भने उत्तिकै उपयोगी हुन्छन् भन्ने हामीलाई लाग्छ । हामीले यसका केही सामग्री युएससिआरआइले बुरून्डी शरणार्थीका लागि तयार पारेका सामग्रीलाई आधार पनि बनाएकाले हाम्रो अंग्रेजी अंशहरू बर्मेली, इराकी वा सोमाली शरणार्थीका लागि अनुवाद गर्दा उपयोगी हुनसक्छन् । यस पुस्तकका केही अंश नेपाली–भाषी भूटानी शरणार्थी र उहाँहरूकै संस्कृतिसँग सम्बन्धित भएकाले ती सामग्री सार्दा वा प्रयोग गर्दा ख्याल गर्नुपर्छ । हामी अरू स्वयंसेवी वा सामुदायिक संस्थाहरूलाई यस किताबका सामग्रीहरू अरू भाषामा प्रयोग गर्न हौसला दिन चाहन्छौं ।

□ □ □

This book has been written for the benefit of Nepali-speaking Bhutanese refugees who are now or will soon be living in America and who can read Nepali but cannot read English well.

We have also included a parallel English text for two reasons. First, we know that many community agencies, including resettlement agencies, are unwilling to distribute written material that they themselves cannot understand. Secondly, for those who are already at an intermediate level in learning to read English, the dual text can be used as instructional material.

In deciding on the topics to be covered in this book we had three criteria that each needed to meet. First it had to have a “shelf life” of at least 12 months. After a book is printed, it is not useful if the information it contains is quickly out of date. Secondly, it could not contain material that would be considered political in the United States, Bhutan, or Nepal. Thirdly, it had to apply across the United States and not be specific to a single state, city, or region. This third criterion makes writing about some public assistance programs difficult because their rules are so different in different states.

We are knowingly placing this book in the public domain. It is not copyrighted. That means that anyone can copy it or parts of it. If a resettlement agency, a housing authority, a school district, or a local Bhutanese community organization wants to copy, modify, or add to certain sections, they are free to do so. In fact, in many cases it will be useful to have supplemental information to hand out that gives local readers specifics about their town or city. We encourage that.

This book is perfect for use in initial orientation programs for newly arriving Nepali-speakers. We suggest that one copy be given to each family at that orientation session.

We know that some Bhutanese refugees, especially the grandparents’ generation, are illiterate. For them the publication of a book does not break the barrier to understanding this new country and new culture. We are considering whether to create Nepali language audio recordings of the text that could be posted on the Internet. We would applaud anyone who does this.

We are sure that 90% of the material in this book could be equally useful to other refugee groups if translated into their languages. Just as we have built this book on the base of the material that USCRI published for Burundi refugees, our English may be useful for Burmese, Iraqi, or Somali refugees when translated. There are some parts, however, that are somewhat particular to the Nepali-speaking Bhutanese and their culture, so care should be given in considering what to copy or use. We strongly encourage other volunteers and community agencies to take on a task of making this material available in other languages.